De Natuurbuffer Keerberg bevindt zich in de (te herstellen) ecologische verbindingszone “de Poort van het Heuvelland”, die parallel loopt aan de Maasdalwand tussen de Europees beschermde Natura2000-gebieden Savelsbos en Bemelerberg/Schiepersberg. Hoewel maar enkele duizenden meters van Maastricht verwijderd, ben je hier (zo’n 60 meter hoger) echt in het Heuvelland aangekomen! Het hoogteverschil draagt bij aan een unieke ecologische gradiënt die zich vertaalt in de flora en fauna in dit gebied.
Bemelerberg/Schiepersberg
Ten noordoosten van Cadier en Keer ligt het Natura2000-gebied Bemelerberg/Schiepersberg. Hier, op de oostflank van het Maasdal, treffen we bijzonder schraalland aan. We vinden er alle soorten: van uitgesproken zure graslanden op de plateaurand, via heischrale graslanden halverwege, tot kalkgraslanden op de lagere delen van de helling. Het omliggend gebied bestaat uit hellingbossen, rijkere graslanden en akkers en landschapselementen als boomgaarden, houtwallen, graften en overhoekjes. Bijzonder zijn ook de vele holle wegen en de dagbouwgroeves. In totaal beslaat het natuurgebied 196 hectare.
Savelsbos
Aan de andere kant van Cadier en Keer, ten zuidwesten, ligt het Natura2000-gebied Savelsbos. Dit is een langgerekte, relatief smalle bosstrook tussen het plateau van Margraten in het oosten en het terrassenlandschap van de Maasvallei in het westen. Hier vinden we onder andere eiken-haagbeukenbos, kalkrijk parelgras-beukenbos en gierstgras-beukenbos. Het herbergt een grote variatie aan bostypen door grote verschillen in hoogte, bodemsamenstelling en microklimaat. De helling wordt overal doorsneden door grubben: laagten die uitgeslepen zijn door het regen- en smeltwater dat van het plateau afstroomt. De grubben staan meestal droog en bieden plaats aan bijzondere planten. Binnen in en aan de randen van het bosgebied liggen enkele hoogstamboomgaarden en graslanden met daarin kleine delen kalkgrasland en heischraal grasland. In totaal beslaat dit gebied 360 hectare.
Unieke flora en fauna
In en om deze twee natuurgebieden rond Cadier en Keer leven talrijke wilde diersoorten, waaronder de beschermde Geelbuikvuurpad, Kamsalamander, Meervleermuis, Ingekorven vleermuis, Vale vleermuis, Spaanse vlag (een nachtvlinder) en het Vliegend Hert (een kever). Aan vogels vliegen er veel fraaie soorten, waaronder Haviken, Wespendieven, diverse uilensoorten en zelfs Oehoes. Hier leven er verder reeën, vossen, hazen, dassen, bos-, dwerg- en eikelmuizen, eekhoorns, egels, hermelijnen, konijnen, wilde zwijnen, vossen en marters, om ons verder alleen tot de zoogdieren te beperken.
Ook de flora van deze twee Natura2000-gebieden is uitzonderlijk rijk. We kennen hier groeiplaatsen van zes orchideeënsoorten: Poppen-, Bijen-, Aapjes-, Bergnacht- en Grote keverorchis en Vogelnestje (al gaat het tegenwoordig om kleine aantallen). Er zijn rijke begroeiingen van plantsoorten die tot oude hellingbossen zijn beperkt, waaronder Eenbes, Zwartblauwe rapunzel, Amandelwolfsmelk, Vingerzegge en Lelietje-van-dalen, en graslandsoorten als Herfsttijloos, Voorjaarsganzerik, Driedistel, Kruisdistel, Grasklokje en Voorjaarszegge, om maar een greep te doen (bron: Faunawaarnemingen conform opgaven in de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF), florawaarnemingen door VTN.)
De aanwezige flora en fauna is, kortom, in diverse opzichten uniek in Nederland.
We willen tevens bijdragen aan natuurbescherming en het bevorderen van biodiversiteit, onder andere door het versterken van de ecologische verbinding tussen de twee Natura 2000-gebieden. De Natuurbuffer Keerberg bevindt zich op een strategische plek in deze verbinding.
Ecologische verbinding tussen twee Natura2000-gebieden
Goed functionerende ecologische verbindingen zijn cruciaal om de forse achteruitgang van de natuurkwaliteit te remmen en keren.
In bijgaand artikel heeft VTN (Vereniging tot Natuurbehoud) Cadier en Keer, onze collegavereniging in Cadier en Keer, in haar magazine een artikel gepubliceerd over kansen om de ecologische verbinding te herstellen en het belang om ecologische verbindingen beleidsmatig duidelijker op de kaart te zetten en ze een betere beschermde status te geven. Een van onze leden heeft aan dit artikel meegewerkt. Voor het volledige magazine met andere interessante informatie over ecologische verbindingen zie de site van VTN: https://www.vtncadierenkeer.nl/ of download rechtstreeks hun magazine Wiet Klieëf, themanummer: Natuurbehoud door ecologische verbindingen (39e jaargang, zomer 2022): https://www.vtncadierenkeer.nl/wp-content/uploads/2022/07/Wietklief_2022_Themanummer_Natuurbehoud_web.pdf